Ndërkultura jeton në ndërveprimin dinamik të njerëzve me prejardhje të ndryshme kulturore. Feja konsiderohet një komponent i kulturës. Nëse kemi vetëm një kulturë në një hapësirë (të mbyllur, të kufizuar), atëherë atë dukuri e shënojmë si monokulturalitet. Tani imagjinoni që në atë hapësirë të mbyllur monokulturore keni vetëm një fe. Njerëz të tillë monokulturorë të mbyllur, kur takonin dikë që nuk përshtatej në kuadrin e tyre, e shikonin ose si hyjni ose si armik. Duke parë faktet historike, ka më shumë gjasa që ai të shihej si armik. Për shembull, kjo është ajo që të bardhët u bënë zezakëve për një periudhë të gjatë historike. Ndodhi që fëmijët e zinj të silleshin në Bruksel, të futeshin në një kopsht zoologjik njerëzor dhe t’i lejonin të tjerët t’i vëzhgonin sikur të ishin kafshë. Në këtë mënyrë u demonstrua lloji i armiqësisë (mospranimit) mes zezakëve dhe të bardhëve.
Me kalimin e kohës, falë antropologjisë, arkeologjisë, historisë, biologjisë, gjeografisë dhe udhëtimeve, njerëzit kuptuan se nuk ekziston vetëm një racë në botë, se askush nuk është specie më e ulët apo më e lartë, por se të gjithë janë të barabartë, se kultura e askujt përkatësia nuk është as marrëzi dhe as e pakuptimtë. Në këtë rrugë, ne si qytetërim kemi përparuar në vendosjen e ndërkulturës, që nuk do të thotë të jetojmë së bashku me njerëz të ndryshëm nga ne në një ose më shumë karakteristika, por të jetojmë në ndërveprim të vazhdueshëm dhe dinamik. Një ndërveprim i tillë kontribuon në suksesin civilizues. Në këtë mënyrë, duke hulumtuar dhe duke rënë në kontakt me fetë, kulturat dhe traditat e tjera, njeriu “pasuron njohuritë e tij”, bëhet i vetëdijshëm për shkaqet e sjelljeve të caktuara nga njerëzit e tjerë, me mundësinë e pranimit të segmenteve të caktuara që i pëlqejnë dhe që janë afër tij.
Për shembull, me bashkëjetesën e kulturave dhe traditave të ndryshme në Mal të Zi, por edhe në të gjithë Ballkanin, njerëzit filluan të kuptojnë se nuk është asgjë e tmerrshme nëse vizitojnë një kishë, katedrale apo xhami, dhe në të njëjtën kohë, nuk i përkasin feja e së cilës e vizituan vendin e adhurimit. Kuptuam se është mirë të admirojmë arkitekturën, kulturën, historinë, të popujve të tjerë dhe se nuk “tradhëtuam” kulturën, traditat dhe zakonet tona. Kështu, për shembull, nuk ka asnjë ndryshim mes admirimit të Kullës Eifel, Luvrit apo lumit Seine, dhe admirimit të urës së Vishegradit në Drinë, gjirin e Kotorrit apo Beratit. Vetëm se na pëlqen një lokalitet, kultura, ushqimi, pijet nuk do të thotë që të heqim dorë nga tonat, por të marrim njohuri të reja dhe të zgjerojmë horizontet tona.
Për të mos i futur të tjerët në kafaze dhe për të bërë ekspozita prej tij, duhet të hapim shtigje në kokën dhe zemrën tonë dhe të kalojmë kufijtë e imponuar artificialisht për të arritur sukses në ndërtimin e një bote në të cilën nuk ka ndjesi, por pranim dhe mirëkuptim. Një botë e tillë e ndërtuar do të ishte unike për diversitetin kulturor që (ndoshta) zhvillohet sipas modelit të diversitetit natyror. Natyra është plot ngjyra dhe e pasur me forma të ndryshme organike dhe inorganike dhe secili jep kontributin e tij më të madh të mundshëm. Le të jetë kështu me burrat; sa më shumë dallime, aq më shumë mundësi për njohuri të reja dhe zgjerimin e kufijve të mikrokozmosit të vet. Prandaj, edhe në një rishikim kaq të përciptë të termave, mund të pranojmë dhe kuptojmë pohimin se ndërkultura është një lloj testi i demokracisë që propagandon lirinë, të drejtat dhe përgjegjësitë.
Teksti është krijuar në kuadër të projektit “Jeta ndërkulturore e fëmijëve në Ulqin” i cili realizohet nga Shoqata për mbështetjen e fëmijëve dhe të rinjve “DRUG” me mbështetjen e Fondit për realizimin e të drejtave të pakicave të Malit të Zi.Qëndrimet e shprehura dhe përmbajtja në tekst janë përgjegjësi vetëm e autorit dhe nuk shprehin domosdoshmërisht qëndrimet e Fondit për Mbrojtjen dhe Realizimin e të Drejtave të Pakicave.
Leave A Comment